Bestraling voor uitgezaaide tumoren

De bestraling voor uitgezaaide tumoren kan opgesplitst worden in 3 categorieën:

1) De bestraling met palliatief doel
2) De bestraling met curatieve intentie
3) De bestraling met curatief doel

De meeste patiënten met uitgezaaide tumoren die bestraald worden, worden bestraald met een palliatief doel.

1) Bestraling met palliatief doel
De bestraling met palliatief doel wordt uitgevoerd om een klacht te bestrijden. Deze klachten kunnen van verschillende aard zijn en hangen af van waar het gezwel zit. Enkele voorbeelden zijn: pijn, krachtsverlies door druk op een zenuw, een bloeding vanuit de tumor of kortademigheid. Deze bestraling gaat 1, 2 tot 5 maal door en er wordt een hoge dosis per keer afgegeven.

De bestraling met curatieve intentie wordt uitgevoerd om het gezwel zo lang mogelijk onder lokale controle te houden. Er wordt een zo hoog mogelijke dosis gegeven, zonder dat er zeer ernstige neveneffecten ontstaan. Het is niet mogelijk om het gezwel definitief te doen verdwijnen omdat het gezwel te groot is, of omdat er een belangrijke normale structuur te dicht bij het gezwel zit ofwel omdat het gezwel niet heel erg gevoelig is voor bestraling. Deze behandeling wordt dan ook vaak uitgevoerd omdat een operatie of chemotherapie niet mogelijk is of omdat men nog wenst te wachten om met de chemotherapie te starten. Het aantal bestralingen die gegeven worden liggen tussen de 10 en 35. Het aantal bestralingen en de intensiteit per bestraling hangt af van het soort gezwel, de grootte van het gezwel en de nabijheid van kritische organen.

3) Bestraling met curatief doel

De bestraling met curatief doel wordt uitgevoerd om het zwel definitief te vernietigen en de patiënt te genezen. De kans tot genezing is mogelijk maar niet groot. Dit is mogelijk indien de patiënt een solitaire uitzaaiing (= 1 uitzaaiing) heeft of indien hij enkele uitzaaiingen heeft (=oligometastasen). De kans tot genezing hangt af van het soort gezwel en de tijd tussen de vaststelling van de uitzaaiing en het 1ste gezwel (primaire gezwel). Enkele patiënten zijn genezen door de bestraling. Enkele voorbeelden hiervan vindt u in hoofdstuk

4)Stereotactische bestraling:
De soort bestraling die hiervoor gebruikt wordt is vaak stereotactische bestraling. Deze behandeling wordt dan ook alleen maar gebruikt als de patiënt voldoet aan een aantal criteria. Deze criteria staan nog niet vast en er is in de medische wereld hierover veel discussie over. De patiënt kan voor zo'n behandeling in aanmerking komen indien er niet meer dan 5 uitzaaiingen zijn in 2 organen. Maar of de patiënt hiervoor in aanmerking komt hangt ook af van andere factoren, bijvoorbeeld: het soort gezwel of/en de grootte van de uitzaaiingen. Het nut van deze behandeling wordt nu onderzocht in een aantal studies. De bestraling gaat meestal 1, 3, 5,7 of 8 maal door en er wordt een zeer hoge dosis per keer afgegeven.